Grant 5/9 dr hab. Lucyna SADZIKOWSKA, prof. UŚ (UŚ Katowice)
„Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w świetle dokumentów i relacji – geneza powstania”
Zasadniczym celem projektu jest naukowe opracowanie zasobu źródłowego, istotnego dla historii Kościoła na Śląsku oraz dla Uniwersytetu Śląskiego, jego ochrona, upowszechnienie i włączenie do żywej tradycji kultury. Materiałową podstawą badań są dokumenty przechowywane w Archiwum Archidiecezjalnym w Katowicach i Archiwum Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz relacje (pogłębione wywiady).
Planowana publikacja ma stanowić największe tego typu krytyczne opracowanie zespołu źródeł, dokumentacji, dokumentów życia społecznego i wywiadów dotyczących genezy powstania Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Projekt stawia sobie za cel przetłumaczenie z języka niemieckiego, opracowanie i opatrzenie aparatem krytycznym, historyczno-filologicznym oraz publikację zasobu źródłowego, wywiadów, a także zachowanych innych nietekstowych dokumentów.
Wymiernym i udokumentowanym efektem projektu będzie publikacja naukowa zbioru dokumentów, źródeł i wywiadów oraz nietekstowych dokumentów życia społecznego wraz z ich opracowaniem edytorskim i naukowym. Projekt zakończy się seminarium dyskusyjnym, podczas którego zaprezentowane zostaną wyniki prac m.in. w formie prezentacji multimedialnej.
Forma projektu (przewidywane efekty):
- Publikacja krytycznej edycji materiałów źródłowych dotyczących powstania Wydziału Teologicznego UŚ.
- Seminarium dyskusyjne „Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w świetle dokumentów i relacji – geneza powstania”
Grant 4/8/2021 Anna Bańczyk, Z Mikołowa do Zambii. Geneza przybycia Sióstr Boromeuszek do Zambii.
Cel projektu:
• Przedmiotem projektu jest publikacja na temat początków obecności Sióstr Boromeuszek w Zambii. Praca ta stanowi studium historyczne genezy oraz pierwszych lat pobytu sióstr w Zambii - do czasu wybudowania i poświęcenia pierwszego domu przeznaczonego dla sióstr (Chilanga, 23 kwietnia 1973 r.).
• Publikacja jest pierwszym krytycznym opracowaniem materiałów znajdujących się w Archiwum Zgromadzenia. W związku z takim do nich podejściem posiada ona wartość historycznej pamięci dziełach zgromadzenia.
• Edycja zawiera niepublikowane dotychczas źródła, jakim są fragmenty z korespondencji pierwszych sióstr misjonarek oraz zdjęcia z tamtego czasu.
• Realizacja celu, jakim jest wydanie książki o początkach misji Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza w Zambii jest przygotowana z okazji Jubileuszu 5o-lecia tego wydarzenia, ss. boromeuszki przybyły do Zambii 27 października 1971 r.
Czas realizacji: 2021 r.
Grant 3/7/2021, Michał Konieczko, THE MEANING OF MARITAL ՙΈNΩΣΙΣ IN WIDOWHOOD IN JOHN CHRYSOSTOM'S TEXT AD VIDUAM IUNIOREM w ramach serii Studia Antiquitatis Christianae Series Nova.
Książka pt. THE MEANING OF MARITAL ՙΈNΩΣΙΣ IN WIDOWHOOD IN JOHN CHRYSOSTOM TEXT AD VIDUAM IUNIOREM. Jest to praca doktorska obroniona w Instytucie Wschodnim w Rzymie. Pracę doktorską recenzowali prof. Gianandrea di Donna, ks. prof. Basilio Petra' oraz ks. prof. Rafał Zarzeczny. Tłumaczenie oracji (dla wersji polskiej), które pierwotnie nie było częścią pracy doktorskiej przejrzał i poprawił ks. prof. Henryk Pietras. Planowana jest publikacja polskiego tłumaczenie dużej części ww. pracy doktorskiej wraz z autorskim tłumaczeniem Oracji do młodej wdowy Jana Chryzostoma.
Czas realizacji: wrzesień 2021
Grant 2/06/2021 - dr Jacek Żurek, Włodzimierz Cieński. Od Lwowa do Teheran. Wspomnienia duszpasterskie 1939-1942.
Publikacja jest integralnie związana z problematyką działalności biskupa polowego Józefa Gawliny na emigracji w latach 1939-1942. Edycja źródłowa zawiera wstęp problemowy autora, wspomnienia Włodzimierza Cieńskiego i pozostałe (bibliografia, indeksy, zdjęcia, mapy, genealogie rodziny Cieńskich i spokrewnionych). Publikacja ma powstać w koedycji z Collegium Verum (d. Szkoła Wyższa Przymierza Rodzin w Warszawie), rodzin spokrewnione (Dzieduszyccy, Cieńscy, Mier-Jędrzejowiczowie).
Czas realizacji: 2021
Grant 1/03/2021 - ks. dr Michał Kłakus, Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński a Kościół we Francji.
Czas realizacji: 2021-22
Opis projektu:
W latach komunizmu w Polsce kard. Stefan Wyszyński żywo interesował się sytuacją religijną we Francji. W przeciwieństwie do innych krajów kapitalistycznych jak RFN i Austria uważał on „kraj nad Sekwaną” nie tylko przyjazny Polakom ale stanowiący przeciwwagę dla niemieckim ambicjom do regulowania powojennej rzeczywistości międzynarodowej. Ponadto w Polskim Seminarium Duchownym (zał. w 1945 r. ) a bezpośrednio zależnym od Prymasa Polski w czasie komunizmu istniała centrala zarządzająca dystrybucją darów (głównie literatury teologicznej ale również lekarstw, czy materiałów liturgicznych), które płynęły z USA (także z Francji, Szwajcarii) z przeznaczeniem dla Kościoła w Polsce. Sprawami tym, z upoważnienia kard. Wyszyńskiego zajmował się rektor seminarium ks. Antoni Banaszak. Ponadto kard. Wyszyński we współpracy między francuskimi katolikami postępowymi („prêtres ouvriers”, „Pax Christi”, « Jeunesse de l'Église », środowisko dominikanów; czasopisma: „ La Quinzaine” « Les Informations Catholiques Internationales », « La Vie catholique Illustrée » „Témoignage chrétien”) a grupą PAX którzy działali na zlecenie władz partyjno-państwowych widział zagrożenie dla jedności Kościoła w Polsce.
Celem projektu jest zapoznanie czytelnika z działalnością kard. Wyszyńskiego i jego związków z Francją ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji religijnej w obu krajach.
Autor zamierza przeprowadzić kwerendę w archiwach polskich (IPN, AAN, MSZ) francuskich (Centre national des archives de l'Eglise de France (CNAEF), Archives du ministère des Affaires étrangères, Archives historiques du diocèse de Paris, PMK, Seminarium w Paryżu) oraz watykańskich (ASV, Segretaria di Stato).
Zakładane cele:
Zgromadzone materiały posłużą do publikacji w l. 2021-22:
-materiałów źródłowych z komentarzem zawierających korespondencję Prymasa Polski z rektorem seminarium duchownego w Paryżu.
-serii artykułów pokazujących działalność kard. Wyszyńskiego „widzianą z Paryża” „oczami francuskich dyplomatów, przedstawicieli Kościoła we Francji) jak również stosunek kard. Wyszyńskiego do Wychodźstwa Polskiego w tym kraju.
Grant 1/04/2018 - dr hab. Katarzyna TAŁUĆ (UŚ Katowice) Spuścizna naukowa ks. profesora Wincentego Myszora
Celem projektu jest krytyczne, z zachowaniem przepisów prawa (o tajemnicy korespondencji, ochronie dóbr osobistych), opracowanie materiałów źródłowych do biografii naukowej ks. prof. Wincentego Myszora. Zastosowanie w badaniach metody badania dokumentów, elementów metody prozopograficznej pozwoli na odtworzenie drogi naukowej i zrekonstruowanie kolejnych etapów badań prowadzonych przez ks. prof. Wincentego Myszora. Przygotowując publikację, będącą krytycznym opracowaniem materiałów źródłowych do biografii naukowej ks. prof. Wincentego Myszora, zostanie uwzględniony aspekt dokumentacyjno-źródłowy, co przejawia się w realizacji następujących zadań:
- Przygotowanie komentarza bibliograficznego do poszczególnych dokumentów.
- Rekonstrukcję reguł komunikacji w ich wymiarze funkcjonalnym, której przejawem są analizowane materiały, np. korespondencja, i na tej podstawie opisanie jednego z mechanizmów budowania warsztatu naukowego ks. prof. Wincentego Myszora – patrologa.
Perspektywa funkcjonalna zakłada opis komunikacji w obrębie zagadnień:
- ks. prof. dr hab. Wincenty Myszor – kompletowanie księgozbioru (korespondencja np. z wydawnictwami, księgarniami),
- ks. prof. dr hab. Wincenty Myszor – redaktor czasopism „Studia Antiquitatis Christianae”; „Śląskich Studiów Historyczno-Teologicznych”, serii wydawniczych.
- ks. prof. dr hab. Wincenty Myszor – autor prac naukowych
- ks. prof. dr hab. Wincenty Myszor – tłumacz
Pozostałe cele projektu
- Publikacja materiałów źródłowych zostanie zaopatrzona w zwarte wydanie bibliografii dokumentów źródłowych do biografii naukowej ks. prof. Wincentego Myszora.
- Wersja drukowana bibliografii zostanie przygotowana także w formie cyfrowej.
- Uzupełnieniem prac nad publikacjami wymienionymi wyżej będzie seminarium dyskusyjne poświęcone dokumentom życia osobistego traktowanym jako źródło informacji w badaniach nad życiem i twórczościom konkretnych osób ze świata nauki, kultury.
Forma projektu (przewidywane efekty):
- Publikacja krytycznej edycji materiałów źródłowych do biografii naukowej ks. prof. Wincentego Myszora.
- Bibliografia dokumentów źródłowych do biografii naukowej ks. prof. Wincentego Myszora. Wybór (wersja drukowana i elektroniczna).
- Seminarium dyskusyjne "Dokumenty życia osobistego jako źródło informacji w badaniach naukowych"
Dokumentacja i popularyzacja "Sławnych Nieszporów" jako zjawiska kulturowego
Grant: mgr Aneta Pisz - 23.09.2018
Cel projektu:
- Przedmiotem projektu jest nagranie uroczystych nieszporów zwanymi "Sławnymi nieszporami". Integralnym komponentem projektu będzie komentarz merytoryczny zawarty w folderze opracowanym przez muzykologa.
- Realizacja projektu pozwoli przekazać przyszłym pokoleniom dziedzictwo kultury duchowej i świadectwo religijności wspólnoty chełmskiej.
- Nieszpory te od blisko 120 lat śpiewane są w kościele pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej w Chełmie Śląskim.
- Za utrwalaniem "Sławnych nieszporów" przemawia wartość historyczno - językowa tekstów pochodzących z drugiej połowy XIX wieku, ale inspirowanych "Psałterzem" Jana Kochanowskiego.
- Nagranie nieszporów będzie mieć znaczenie dokumentacyjne a zarazem może się przyczynić do upowszechnienia nabożeństwa w szerszych kręgach śląskiej społeczności.
Pozostałe cele projektu:
- popularyzacja "Sławnych nieszporów" wśród etnologów, muzykologów, językoznawców oraz parafian
- opracowanie naukowe i wydanie folderu dotyczącego historii tekstu, tradycji wykonania oraz zapisu nutowego "Sławnych Nieszporów "
- rejestracja dźwiękowa i wydanie płyty CD "Sławnych Nieszporów"
Forma projektu (przewidywane efekty):
- Utrwalenie i zachowanie "Sławnych Nieszporów"
- Przekaz pokoleniowy utworu i tekstów historycznych dotyczących "Sławnych Nieszporów”
Digitalizacja zasobów Archiwum Archidiecezji Katowickiej (grudzień 2019-styczeń 2020)
- Digitalizacja Okólników wychodzących z kurii diecezjalnej w Katowicach z lat 1945-1956, zebranych w dwóch woluminach przez ks. Józefa Kurpasa, późniejszego sufragana katowickiego