Arkadiusz Wuwer, Deo et Patriae. Patriotyzm w przepowiadaniu homiljnym biskupów katowickich (1989-2016), Katowice 2020, WueM, KSJ, ss. 439.
Przypadające na rok 2022 100-lecie włączenia części Górnego Śląska do organizmu państwowego II Rzeczpospolitej Polskiej stanowi okazję, aby przypomnieć, prześledzić ewolucję i pogłębić treści patriotyczne w wybranych homiliach biskupów katowickich wygłaszanych w latach 1989-2019. Osadzona w takim kontekście publikacja ma więc stanowić wypadkową trzech aktualnych i istotnych – nie tylko z perspektywy lokalnej - kwestii: przemian w rozumieniu i krzewieniu patriotyzmu, jako wartości tworzącej wspólnotę; jej obecności w przepowiadania homiletycznym biskupów katowickich oraz konkretnego kontekstu Górnego Śląska, jako regionu o szczególnej charakterystyce społecznej, historii i kulturze.
Pierwsza część tomu zawiera obszerne wprowadzenie omawiające samą ideę patriotyzmu, jej zastosowania w homiletyce oraz związane z nią ważniejsze wątki pojawiające się w przepowiadaniu biskupów katowickich. Wskazuje się tu, że homilie ukazują zarówno ewolucję tego nauczania w znacznej mierze odpowiadającą przemianom społecznym, jak też aktualizację dialogu zbawczego przebiegającą po linii: egzegeza biblijna – hermeneutyka liturgiczna – analiza antropologiczna – proces aktualizacji. Zwłaszcza ten ostatni (aspekt zadaniowy) mocno akcentuje kontekst regionalny, tj. przywiązuje szczególną uwagę do rozpoznawania i interpretacji „znaków czasu” w konkretnym, lokalnym „hic et nunc” oraz specyficznym „Sitz im Leben” słuchaczy.
Druga część zawiera wybrane i opatrzone komentarzem teksty źródłowe. Składa się na nią 100 dokumentów (homilii biskupów katowickich) ułożonych tematycznie oraz - w obrębie poszczególnych tematów – chronologicznie. Są to: homilie na uroczystość NMP Królowej Polski [Święta Narodowego Trzeciego Maja] – nr 2-22; Narodowego Święta Niepodległości [11 listopada] – nr 23-43; homilie wygłaszane z okazji rocznic wydarzeń historycznych (powstań śląskich, podpisania porozumień jastrzębskich, tragedii na kopalni „Wujek”) – nr 44-78 oraz homilie okolicznościowe – nr 78-99. Klamrę spinającą zbiór stanowią: homilia bp Herberta Bednorza z 11 listopada 1979 roku [nr 1] oraz słowo wstępne wygłoszone przez abp. Wiktora Skworca podczas konferencji „Myśląc ojczyzna... Obywatelskość i patriotyzm w 100. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę” 14 maja 2018 [nr 100]. Pracę uzupełniają rozbudowane indeksy: osób i rzeczowy.
Spis treści:
Wykaz skrótów 13
Patriotyzm jako wartość wspólnototwórcza w przepowiadaniu i praktyce 15
Patriotyzm jako wartość głoszona 17
Patriotyzm jako wartość relacyjna 21
Patriotyzm jako wartość praktykowana 28
Spis materiałów źródłowych 33
Teksty źródłowe
Prolegomena 47
I. Homilie na Uroczystość NMP Królowej Polski (3 maja) 54
II. Homilie na Święto Odzyskania Niepodległości (11 listopada) 132
III. Homilie rocznicowe 201
IV. Homilie wygłoszone z innych okazji 331
Post scriptum 415
Bibliografia 418
Indeks 439